De effectiviteit van financiële prikkels om lerarentekorten aan te pakken. Een systematisch literatuuroverzicht

De onderwijssector kampt met een structureel lerarentekort waardoor de kwaliteit van het onderwijs onder druk staat. Aan de hand van een systematische literatuurstudie zijn we nagegaan of financiële prikkels ingezet kunnen worden om leraren aan te trekken en te behouden. De geselecteerde studies geven inzicht in het causale effect van uiteenlopende interventies die voornamelijk geëvalueerd zijn in de Verenigde Staten. Ons onderzoek laat zien dat een aantal vormen van financiële stimulansen veelbelovend kunnen zijn in het terugdringen van het lerarentekort. Met name (on)voorwaardelijke loonsverhogingen, financiële prikkels om het pensioen uit te stellen, en kortstondige voorwaardelijke financiële bonussen laten positieve effecten zien op het behoud en aantrekken van leraren. Prestatieafhankelijke bonussen kunnen kwalitatief sterke leraren aantrekken en behouden, maar stoten tegelijkertijd leerkrachten van lagere kwaliteit af. Uit verder onderzoek zal moeten blijken of andere vormen van financiële prikkels zoals de voltijd- of meerurenbonus, evenals een herziening van het belastingstelsel, werknemers kan stimuleren om meer te werken. Dergelijke maatregelen kunnen vooral effectief zijn in landen waar de onderwijs sector gekenmerkt wordt door een groot aandeel deeltijdwerkenden, zoals in Nederland.