Opleidingsdeelname en opleidingskloven in Vlaanderen tijdens het eerste jaar van de COVID-19-pandemie

Met de EU-2020-doelstelling dat tegen 2020 15% van de beroepsactieve bevolking deelneemt aan opleiding en vorming, plaatste de Europese Commissie een leven lang leren centraal op de agenda. Ook in Vlaanderen zijn levenslang leren en een cultuur van permanente vorming al jaren kernwoorden in het arbeidsmarktbeleid. In dit artikel brengen we een analyse van de opleidingsindicatoren berekend op basis van de Enquête naar de Arbeidskrachten (EAK) en de Europese Labour Force Survey (LFS). Op basis van deze bronnen concluderen we dat Vlaanderen met een opleidingsdeelname gedurende vier weken van 7,7% in de middenmoot en onder het EU-gemiddelde van 9,2% blijft hangen in 2020. Net zoals in de meerderheid van de Europese lidstaten, is er in Vlaanderen sprake van een algemene achteruitgang in opleidingsdeelname. In het eerste jaar van de COVID-19-crisis nam de Vlaamse bevolking minder deel aan opleidingen dan in 2019. Voor zowel de referentieperiode van vier weken als twaalf maanden stellen we een daling in opleidingsdeelname vast, respectievelijk van 8,6% in 2019 naar 7,7% in 2020 en van 23,0% naar 21,1%. In dit artikel onderzoeken we ook de opleidingskloven die ontstaan wanneer we een aantal persoonskenmerken in onze analyses betrekken. We stellen een generatie-, onderwijs-, en arbeidsmarktparticipatiekloof vast en dit onafhankelijk van de gekozen referentieperiode. Dit toont aan dat er niet alleen verschillen bestaan tussen gewesten en lidstaten, maar dat er achter de globale opleidingsdeelname voor Vlaanderen nog steeds verscheidene ongelijkheden schuilgaan. Bovendien heeft de COVID-19-crisis een impact gehad op de kloven en dan vooral in de referentieperiode van twaalf maanden. Zo is de gender-, generatie- en onderwijskloof groter geworden. In de referentieperiode van vier weken blijft een toename in ongelijkheid beperkt tot de onderwijskloof en de kloof tussen werkenden en werklozen. We concluderen dat er nog een hoge marge tot verbetering is in Vlaanderen, terwijl de noodzaak om van Vlaanderen een lerende samenleving te maken erg groot is.