Terugblik op de Vlaamse arbeidsmarkt. Ontwikkelingen sinds de jaren tachtig

Tal van maatschappelijke, economische en technologische ontwikkelingen hebben de Vlaamse arbeidsmarkt de voorbije dertig jaar ingrijpend veranderd. In deze terugblik brengen we aan de hand van tien thematische hoofdstukken het pad in beeld dat de Vlaamse arbeidsmarkt sinds de jaren tachtig bewandeld heeft. We kijken naar de veranderingen aan de aanbod- en vraagzijde en gaan na wat de overheersende trends waren tijdens de voorbije decennia.

We starten het rapport met een blik op de langetermijnevolutie van twee kernindicatoren, met name de werkzaamheidsgraad en de werkloosheidsgraad. Eerst bekijken we hoe de Vlaamse werkzaamheidsgraad geëvolueerd is sinds de jaren tachtig en welke groepen hebben bijgedragen aan de groei. Daarna richten we ons op de werkloosheidsevoluties waarbij we niet enkel de traditionele werkloosheidsgraad weergeven, maar ook een ruimer gemeten potentiële arbeidsreserve. Vervolgens brengen we veranderingen in het arbeidsaanbod in kaart en hebben we aandacht voor het toenemende onderwijsniveau van de bevolking op arbeidsleeftijd, de feminisering van de arbeidsmarkt, de werkzaamheid en uittrede van 50/55-plussers en de positie van migranten op de Vlaamse arbeidsmarkt. Daarna bekijken we de vraagzijde waarbij we meer specifiek focussen op de ontwikkeling van flexibele arbeidsformules en veranderingen in de werkgelegenheidsstructuur en jobkwalificatieniveaus. Tot slot gaan we na in welke mate de afstemming tussen vraag en aanbod op de Vlaamse arbeidsmarkt geëvolueerd is doorheen de jaren.

Terwijl we in deze hoofdstukken uitgebreid achterom kijken, sluiten we het rapport af met een blik vooruit waarin we nagaan in welke mate we toegroeien naar de werkzaamheidsdoelstellingen in 2020 en welk groeipad bewandeld moet worden om deze doelstellingen binnen de vooropgestelde termijn te realiseren.

Achteraan het rapport bundelen we de voornaamste cijfers over drie decennia Vlaamse arbeidsmarkt in een aantal overzichtstabellen. Op de website van het Steunpunt WSE is eveneens een bijlage te raadplegen met alle achterliggende cijfers die in het rapport aan bod komen.