Trendrapport 2024: Kwetsbare groepen op de Vlaamse arbeidsmarkt

Met ons Steunpunt Werk in samenwerking met Departement Werk en Sociale Economie publiceren we de vijfde editie van het Trendrapport over kwetsbare groepen op de Vlaamse arbeidsmarkt. Met dit monitoringsrapport bieden we een analyse van de positie en ontwikkeling van diverse aandachtsgroepen op de arbeidsmarkt, net zoals actuele inzichten in de uitdagingen en kansen. Ons rapport beschouwen we als een onmisbare bron voor beleidsmakers, onderzoekers en geïnteresseerden die op zoek zijn naar beleidsrelevante informatie om de arbeidsmarktpositie van kwetsbare groepen in Vlaanderen te verbeteren en de samenleving meer inclusief te maken.

Met behulp van de microdata van de Enquête naar de Arbeidskrachten (EAK) schetsen we het arbeidsmarktprofiel van personen met een migratieachtergrond, vrouwen, jongeren en NEET-jongeren, 55-plussers, kortgeschoolden, personen met een arbeidshandicap, alsook verschillende huishoudposities. Er zijn bepaalde arbeidsmarktrisico’s waarmee deze groepen geconfronteerd worden en die ook in deze editie opnieuw naar boven komen. Daarnaast bekijken we in dit rapport ook de arbeidsreserve om zicht te krijgen op waar er nog potentieel verscholen ligt om de werkzaamheidsgraad te verhogen. Het gaat hier om specifieke groepen die het dichtst bij de arbeidsmarkt staan: werklozen, zoekende of beschikbare niet-beroepsactieven en niet-beroepsactieven die zichzelf percipiëren als werkend of werkloos. In deze groepen vinden we bovengemiddeld meer kwetsbaardere groepen terug.

Algemeen toont de Vlaamse arbeidsmarkt sterke vooruitgang, maar is er ook nog duidelijke marge voor verbetering. De werkzaamheidsgraad blijft stijgen, zowel bij vrouwen, 55-plussers als personen met een niet-EU-27-achtergrond. Dat neemt niet weg dat ze nog steeds een relatief grote werkzaamheidskloof te overbruggen hebben. Hetzelfde geldt voor onder andere kortgeschoolden en personen met een arbeidshandicap, waarvan de werkzaamheidsgraad achterop blijft hinken. Ze vertegenwoordigen een aanzienlijk arbeidsreservepotentieel dat Vlaanderen dichter bij haar doel van 80% werkzaamheid kan brengen. Tegelijkertijd blijft ook aandacht nodig voor de langdurige werkloosheid van verschillende groepen, de conjunctuurgevoelige tewerkstelling van jongeren, de lage opleidingsdeelname van bijvoorbeeld kortgeschoolden en 55-plussers, en de meer kwetsbare positie van grote gezinnen en éénoudergezinnen. Dit en veel meer is terug te vinden in ons uitgebreide Trendrapport van 2024.