Baanloze gezinnen
Baanloze gezinnen, dit zijn gezinnen waarbij elk lid van het huishouden werkloos of niet beroepsactief is, bevinden zich in een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt. Het aandeel baanloze gezinnen verminderen, is ontegensprekelijk een belangrijke beleidsuitdaging. Minder baanloze gezinnen gaat immers samen met meer mensen aan het werk krijgen en helpt terzelfdertijd om de armoede binnen Vlaanderen terug te dringen. Bovendien zorgt het opgroeien in een gezin waar wel gewerkt wordt voor een betere bescherming tegen latere armoede en voor een vlottere overgang naar de arbeidsmarkt, onder het motto “zien werken doet werken”. Als Steunpunt Werk monitoren en analyseren we daarom de arbeidsmarktsituatie van de personen in deze gezinnen.
Sarah Vansteenkiste
Aandeel personen in baanloze gezinnen terug in dalende lijn
Het aandeel personen dat leeft in een baanloos gezin wordt officieel berekend voor personen tussen 18 en 59 jaar. In 2022 bedroeg het aandeel personen in baanloze gezinnen 6,6% in het Vlaams Gewest in de leeftijdsgroep van 18 tot 59 jaar. Na een daling tussen 2015 en 2019 steeg het aandeel personen dat leeft in een huishouden waar niemand werkt sinds 2020. Kwetsbare groepen zijn conjunctuurgevoeliger, waardoor de COVID-pandemie een invloed kan hebben gehad op het doorbreken van de gunstige evolutie in baanloze gezinnen die we in de jaren voorafgaand aan 2020 vaststelden. Deze stijging kwam ten einde in 2022.
Het Vlaamse aandeel (6,6%) ligt beduidend lager dan de 16,2% in het Waals Gewest en de 16,8% voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. In vergelijking met de Europese landen van de EU-27 is het aandeel personen in baanloze gezinnen in het Vlaams Gewest relatief laag.
In de toepassing Vlaanderen binnen Europa kunnen de cijfers voor Vlaanderen vergeleken worden met deze van de andere gewesten, België en alle EU-lidstaten, op basis van de bronnen EAK en LFS. Ook het aandeel jongeren dat in een baanloos gezin leeft, is via deze toepassing raadpleegbaar.
Publicaties
In het Over.Werk-artikel Een profielschets van de baanloze gezinnen in Vlaanderen maken we een uitgebreide analyse van de personen die leven in baanloze gezinnen aan de hand van een aantal van hun sociale, demografische en economische kenmerken.
In de Werk.Focus Kwetsbare arbeidsmarktprofielen oververtegenwoordigd in baanloze gezinnen in Vlaanderen brengen we een beknopte versie van het artikel in Over.Werk.
In het Trendrapport Kwetsbare groepen op de Vlaamse arbeidsmarkt van 2021, 2022 en 2023 komen personen in baanloze gezinnen aan bod in het hoofdstuk over de verschillende huishoudposities.
Andere interessante thema's
Arbeidsreserve
Waar vinden we nog arbeidskrachten?
Mobiliteit tussen arbeidsmarktstatuten
Wat zijn de bewegingen tussen de verschillende arbeidsmarktposities werkend, werkloos en niet-beroepsactief?
Kwetsbare groepen
Hoe positioneren kwetsbare groepen zich op de arbeidsmarkt?